Dünyada gelir adaletsizliği en üst seviyede

Dünyada gelir adaletsizliği en üst seviyede

Dünyada gelir adaletsizliği en üst seviyede

Investing.com – Uluslararası insani yardım kuruluşu Oxfam, bugün yayımladığı raporda, dünyadaki en zengin %1’lik kesimin son iki yılda dünya geri kalanının 2 katından daha fazla gelir elde ettiğini açıkladı.

En zengin kesim, geri kalanın 2 katından fazla kazandı

Oxfam raporuna göre dünyanın en zengin olan %1’lik kesimin serveti günde 2,7 milyar dolar artıyor. Ancak bu kesimin vergilerinin artırılması durumunda biriken para ile yoksul sayısının yılda milyar azalacağı belirtiliyor.

Açıklanan raporda verilerin dünyada en zengin %1’lik kesimin, 2020’den bu yana yaratılan 42 trilyon dolar değerindeki tüm yeni servetin yaklaşık üçte ikisini, yani dünya nüfusunun en alttaki %99’unun neredeyse iki katı kadar paraya sahip olduğunu gösterdiği belirtildi.

Oxfam raporunda pandemiyle beraber servet transferinde ve gelir adaletsizliğindeki uçurumun nasıl arttığı oranlarla ifade edildi.

Gelir adaletsizliği artıyor

2020’den bu yana yaşanan salgın ve ekonomik kriz sürecinde tüm yeni servetin 26 trilyon doları yani %63’ü en zengin olan ve multi milyoner olarak adlandırılan %1’lik kesimin eline geçti. Geri kalan 16 trilyon dolar yani %372lik kısım ise dünyanın kalan %99’luk kesimine gitti. Bir milyarder, en alt %90’da yer alan bir kişinin kazandığı her 1 dolarlık yeni küresel servet için yaklaşık 1,7 milyon dolar kazandı. Milyarder serveti günde 2,7 milyar dolar arttı. Bu, on yıllık tarihi kazanımların da üzerine çıktı ve son on yılda milyarderlerin sayısı ve serveti ikiye katlandı.

Milyarder serveti, hızla artan gıda ve enerji kârlarıyla 2022’de yükseldi. Rapor, 95 gıda ve enerji şirketinin 2022’de karlarını iki kattan fazla artırdığını gösteriyor.

Raporda büyük firmalar ve kazanç oranları da paylaşılırken dünyanın en zengin insanlarından biri olan Elon Musk’ın 2014 ile 2018 yılları arasında yaklaşık %3’lük bir gerçek vergi oranı ödediği ifade edildi.

Zenginlerin vergileri artırılmalı

Oxfam İcra Direktörü Gabriela Bucher, dünyada artık vergi hesaplamasında 1 dolarının yalnızca 4 sentinin servet vergilerinden geldiğini belirterek rakamın ne kadar düşüş olduğuna dikkat çekti. Ayrıca, dünyadaki milyarderlerin yarısının doğrudan torunları için veraset vergisi olmayan ülkelerde yaşadığı da belirtildi. Dünyada eskiden en zenginlerden alınan vergilerin daha yüksek olduğunu ama hükümetlerin bu oranı giderek düşürdüğünü belirten Bucher, bu kesimden vergi almanın eşitsizliği azaltmanın ve demokrasiyi canlandırmanın stratejik ön koşulu olduğunu ifade etti.

Hükümetlere çağrı

Raporda nasıl önlem alınabileceği ve neler yapılabileceğine dair öneriler yer aldı. Bunlar içinde bir defaya mahsus dayanışma için olmak üzere gelirlere göre yeni vergiler getirilmesi (%1’lik kesim için) ve kalıcı olacak şekilde yüksek vergi uygulamasının getirilmesinden bahsediliyor.

Yazar: Deniz Engin